Ołtarze

Ołtarz Wielki, czyli ołtarz Chrystusa Ukrzyżowanego, stanowi centrum sakralne całego wnętrza kościoła. Jest on jednocześnie najważniejszą (32.) stacją Drogi Krzyżowej ku czci śmierci Zbawiciela na krzyżu. Ołtarz jest przytulony do końcowej ściany prezbiterium i zajmuje prawie całą jego wysokość i powierzchnię. Na pierwszym poziomie retabulum ołtarza wisi słynąca łaskami od XVII w. rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego, po obu jej stronach zostały wkomponowane kolumny, między nimi stoją cztery rzeźby przedstawiające kolejno: Najświętszą Marię Pannę, św. Jana, św. Nikodema i św. Józefa z Arymatei, który brał udział w zdejmowaniu z krzyża ciała Chrystusa oraz w jego pogrzebaniu.

Na mniejszym, prostszym pod względem formy, górnym poziomie wisi obraz św. Heleny trzymającej krzyż. Architektonika Wielkiego Ołtarza ściśle związana jest z malowidłami na sklepieniach w prezbiterium – namalowane nad tym ołtarzem Oko Boga stanowi jego zakończenie struktury architektonicznej, nazywanej „glorią”, a jednocześnie łączy figurę Chrystusa Ukrzyżowanego z widniejącym wyżej „Veraikonem” i jeszcze wyżej umieszczonym wizerunkiem aniołów czczących Najświętsze Serce Jezusowe w koronie cierniowej. W ten sposób myśli wierzącego prowadzą od ofiary krzyża i męki do rozważań o Jezusie miłosiernym i Jego miłości. Wielki Ołtarz jest też stacją kulminacyjną Drogi Krzyżowej, oznaczającą śmierć Odkupiciela. Tak więc wierni są zachęcani do jeszcze głębszego odczuwania tożsamości śmierci Chrystusa i Eucharystii, do przeżywania faktu przebywania Jezusa „tu i teraz”.

Wisząca w Wielkim Ołtarzu figura Chrystusa Ukrzyżowanego od wieków uchodziła wśród wiernych za cudowną, przy niej doświadczono wielu łask. W czasie wielkiego pożaru kościoła figura poczerniała od dymu, ale w cudowny sposób uniknęła płomieni i nie spłonęła. Wspomina się, że w drugiej połowie XVIII w. przy figurze Chrystusa Ukrzyżowanego wisiało 60 wotów. Niemało wotów można zobaczyć też na zdjęciach ołtarza z końca XIX wieku. Łaciński napis nad figurą Non istum Christum sed Christum crede per istum przypomina, że prawdziwym źródłem łask jest nie sama rzeźba, lecz Pan Bóg, którego ta figura przedstawia. W XVIII w. dominikanie szerzyli kult Ukrzyżowanego i rozpowszechniali obrazki z jego wizerunkiem graficznym.

Tematyce Męki Pańskiej, oprócz Wielkiego Ołtarza, był poświęcony również ołtarz Jezusa Frasobliwego. W ołtarzu Matki Boskiej Bolesnej jest wystawiona na widok publiczny czczona przez wiernych relikwia Krzyża Świętego. Relikwia Krzyża Świętego .